Ρήγας Φεραίος
Ο Ρήγας Βελεστινλής γεννήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας. Το πραγματικό του όνομα λέγεται πως ήταν Αντώνιος Κυριαζής ή Κυρίτζης – αλλά επειδή είχε γεννηθεί στο Βελεστίνο της Μαγνησίας, άλλαξε το όνομά του σε Ρήγας Βελεστινλής. Πολλές φορές υπέγραφε ο Ρήγας ο Θεσσαλός. Ωστόσο όλοι τον ξέρουμε ως Ρήγα Φεραίο. Ο ίδιος προτιμούσε να χρησιμοποιεί ως επώνυμο αυτό της γενέτειράς του, ενώ οι Έλληνες λόγιοι, που ζούσαν στην εξορία, τον αποκαλούσαν Φεραίο, επειδή στην αρχαιότητα η πόλη του ονομαζόταν Φεράι.
Νεαρός ακόμη, εγκατέλειψε το Βελεστίνο, αφού πρώτα πήρε τη βασική του μόρφωση. Το 1785 πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνέχισε τις σπουδές του κι έμεινε με τους Φαναριώτες, ενώ το 1788 εγκαταστάθηκε στη Βλαχία ως διοικητικός υπάλληλος.
Υπήρξε πρόδρομος και πρωτεργάτης του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, διακρίθηκε ως λόγιος και συγγραφέας και βοήθησε με αυτά την Ελληνική Επανάσταση. Υπήρξε επίσης πολυγραφότατος. Το 1790 και το 1796 ταξίδεψε στη Βιέννη για να τυπώσει τα βιβλία του, μεταξύ αυτών το «Σχολείο των ντελικάτων εραστών», το «Φυσικής Απάνθισμα», ο «Ηθικός Τρίποδας» και ο «Ανάχαρσις».
Το πιο σπουδαίο έργο του όμως θεωρείται η «Νέα Πολιτική Διοίκησις των κατοίκων της Ρούμελης, της Μικράς Ασίας, των Μεσογείων Νήσων και της Βλαχομπογδανίας». Το έργο αυτό περιλαμβάνει :
Το μεγάλο πολιτικό όραμα του Ρήγα έθετε τους Έλληνες σε κυρίαρχη θέση μέσα σε μια νέα πολυεθνική βαλκανική επικράτεια, που δε θα υιοθετούσε καμία από τις αγκυλώσεις της οθωμανικής πολιτικής. Για να μπορέσει να προχωρήσει στην πραγμάτωση αυτού του μεγάλου πολιτικού του οράματος, ο Ρήγας προσπάθησε να εξεγείρει όλους τους υπόδουλους στους Οθωμανούς λαούς της Βαλκανικής εναντίον του κοινού τυράννου. Για το σκοπό αυτό πέρα από τη συγγραφή κειμένων και βιβλίων επεδίωκε συναντήσεις και επαφές με σημαντικές προσωπικότητες της εποχής εκείνης.
Μια από αυτές ήταν και ο Μεγάλος Ναπολέοντας. Δυστυχώς στην προσπάθειά του να τον συναντήσει για να ζητήσει τη βοήθειά του, συνελήφθη, από τους Αυστριακούς στην Τεργέστη στις 8 Δεκεμβρίου του 1797. Η σύλληψη του ήταν αποτέλεσμα προδοσίας: ενώ είχε πάρει διαβατήριο από την αυστριακή αστυνομία με σκοπό να κατέβει στην Ελλάδα, όταν φθάνει στην Τεργέστη, τελευταία πόλη της επικράτειας των Αυστρίας συλλαμβάνεται, μετά από προδοσία ενός δυστυχώς Έλληνα εμπόρου. Βασανίστηκε σκληρά για έξι μήνες. Με σίδερα στα χέρια και στα πόδια μεταφέρεται στο Βελιγράδι, όπου παραδίνεται στους Τούρκους, οι οποίοι τον θανατώνουν μαζί με τους άλλους επτά συντρόφους του στον Πύργο Νεμπόϊζα, τον Ιούνιο του 1798.
Ο Ρήγας Βελεστινλής με τα κείμενα του και τη δράση του, έχει αναδειχθεί μία από τις μοναδικές φυσιογνωμίες του Νεώτερου Ελληνισμού και του Βαλκανικού χώρου: Διαφωτιστής, επαναστάτης, πολιτικός νους, στρατιωτικός νους, οραματιστής μιας δημοκρατικής πολιτείας των Βαλκανικών λαών αλλά ταυτόχρονα και ήρωας-μάρτυρας, διέθεσε ως και τη ζωή του για το όραμα και τα πιστεύω του. Δεν ευτύχησε λόγω της προδοσίας να δει ελεύθερους από τη σουλτανική τυραννία τους βαλκανικούς λαούς. Το επαναστατικό του ωστόσο μήνυμα ατσάλωσε τους σκλαβωμένους στην απόφασή τους για επανάσταση και λίγα χρόνια αργότερα ο σπόρος της λευτεριάς βλάστησε στα Βαλκάνια.
Νεαρός ακόμη, εγκατέλειψε το Βελεστίνο, αφού πρώτα πήρε τη βασική του μόρφωση. Το 1785 πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνέχισε τις σπουδές του κι έμεινε με τους Φαναριώτες, ενώ το 1788 εγκαταστάθηκε στη Βλαχία ως διοικητικός υπάλληλος.
Υπήρξε πρόδρομος και πρωτεργάτης του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, διακρίθηκε ως λόγιος και συγγραφέας και βοήθησε με αυτά την Ελληνική Επανάσταση. Υπήρξε επίσης πολυγραφότατος. Το 1790 και το 1796 ταξίδεψε στη Βιέννη για να τυπώσει τα βιβλία του, μεταξύ αυτών το «Σχολείο των ντελικάτων εραστών», το «Φυσικής Απάνθισμα», ο «Ηθικός Τρίποδας» και ο «Ανάχαρσις».
Το πιο σπουδαίο έργο του όμως θεωρείται η «Νέα Πολιτική Διοίκησις των κατοίκων της Ρούμελης, της Μικράς Ασίας, των Μεσογείων Νήσων και της Βλαχομπογδανίας». Το έργο αυτό περιλαμβάνει :
- τον Θούριο
- μία επαναστατική προκήρυξη
- τη διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου σύμφωνα με τα πρότυπα των Γάλλων Διαφωτιστών
- το Σύνταγμα του Ρήγα
- Την περίφημη Χάρτα της Ελλάδος
- Ένα βιβλίο φυσικής
Το μεγάλο πολιτικό όραμα του Ρήγα έθετε τους Έλληνες σε κυρίαρχη θέση μέσα σε μια νέα πολυεθνική βαλκανική επικράτεια, που δε θα υιοθετούσε καμία από τις αγκυλώσεις της οθωμανικής πολιτικής. Για να μπορέσει να προχωρήσει στην πραγμάτωση αυτού του μεγάλου πολιτικού του οράματος, ο Ρήγας προσπάθησε να εξεγείρει όλους τους υπόδουλους στους Οθωμανούς λαούς της Βαλκανικής εναντίον του κοινού τυράννου. Για το σκοπό αυτό πέρα από τη συγγραφή κειμένων και βιβλίων επεδίωκε συναντήσεις και επαφές με σημαντικές προσωπικότητες της εποχής εκείνης.
Μια από αυτές ήταν και ο Μεγάλος Ναπολέοντας. Δυστυχώς στην προσπάθειά του να τον συναντήσει για να ζητήσει τη βοήθειά του, συνελήφθη, από τους Αυστριακούς στην Τεργέστη στις 8 Δεκεμβρίου του 1797. Η σύλληψη του ήταν αποτέλεσμα προδοσίας: ενώ είχε πάρει διαβατήριο από την αυστριακή αστυνομία με σκοπό να κατέβει στην Ελλάδα, όταν φθάνει στην Τεργέστη, τελευταία πόλη της επικράτειας των Αυστρίας συλλαμβάνεται, μετά από προδοσία ενός δυστυχώς Έλληνα εμπόρου. Βασανίστηκε σκληρά για έξι μήνες. Με σίδερα στα χέρια και στα πόδια μεταφέρεται στο Βελιγράδι, όπου παραδίνεται στους Τούρκους, οι οποίοι τον θανατώνουν μαζί με τους άλλους επτά συντρόφους του στον Πύργο Νεμπόϊζα, τον Ιούνιο του 1798.
Ο Ρήγας Βελεστινλής με τα κείμενα του και τη δράση του, έχει αναδειχθεί μία από τις μοναδικές φυσιογνωμίες του Νεώτερου Ελληνισμού και του Βαλκανικού χώρου: Διαφωτιστής, επαναστάτης, πολιτικός νους, στρατιωτικός νους, οραματιστής μιας δημοκρατικής πολιτείας των Βαλκανικών λαών αλλά ταυτόχρονα και ήρωας-μάρτυρας, διέθεσε ως και τη ζωή του για το όραμα και τα πιστεύω του. Δεν ευτύχησε λόγω της προδοσίας να δει ελεύθερους από τη σουλτανική τυραννία τους βαλκανικούς λαούς. Το επαναστατικό του ωστόσο μήνυμα ατσάλωσε τους σκλαβωμένους στην απόφασή τους για επανάσταση και λίγα χρόνια αργότερα ο σπόρος της λευτεριάς βλάστησε στα Βαλκάνια.
Tης Ελεονόρας Σπ., μαθήτρια του Στ2 τμήματος
Πίνακας ζωγραφικής από: https://el.wikipedia.org/wiki/Ρήγας Βελεστινλής
Ημερ. ανάρτησης: 08-03-2021 Πατήστε εδώ για περισσότερα αφιέρωματα
Πίνακας ζωγραφικής από: https://el.wikipedia.org/wiki/Ρήγας Βελεστινλής
Ημερ. ανάρτησης: 08-03-2021 Πατήστε εδώ για περισσότερα αφιέρωματα